Асабий йўловчилар, сиз ҳозир диққат билан қулоқ солишингиз лозим. Ўлик жасадларидан тортиб чақмоқ уришига йўлиқиш эҳтимоли – бу 18 фактлар кейинги парвоздан воз кечишга мажбур қила олади. Айниқса, шахсий самолётда учиш – транспортнинг хавфсиз йўлларидан биридир (албатта, муваффақиятли кўтарилишга муяссар бўлган тақдирда).
- Аксарият учувчиларни чақмоқ урган
Бир учувчининг айтишича: “Мени икки марта чақмоқ урган. Кўпчилик учувчиларга ўхшаб. Самолётлар лойиҳаси шундай тузилганки, улар чақмоқни ўзларига тортадилар. Сиз фақатгина ноаниқ товуш эшитасиз ва ёрқин чақнашни кўрасиз, шу холос. Бу чақмоқ урганидан сўнг самолёт қулаши керак деганимас”.
- Самолётларнинг аксарияти фуқаролик транспорт авиацияси ролини бажарган ҳолда жасадларни ҳамда инсонларнинг аъзоларини ташийди.
Бир учувчи Reddit нашриётининг саҳифаларида шундай деб ёзган: “Юк авиаташишларининг кўпчилиги тижорат рейсларида амалга оширилади. Юкларнинг бири доимо HR (Human Remains), сўзма-сўз таржимада “инсон қолдиқлари” деган маънони билдирувчи инглиз тилидаги қисқартма билан маркировка қилинар эди. “Баъзи инсонлар дафн қилинишларини хоҳлаган жойларидан узоқда вафот этишади. Уларни ёғоч каркасли қуттиларга жойлаштирадилар, шу сабабли ҳеч бир йўловчи қутти ичида айнан нима борлиги ҳақида била олмайди – фақатгина ўзгача шаклдаги контейнер диққатни ўзига тортиши мумкин”. Агар сиз Delta авиакомпаниясининг самолётида учганингизда HR қисқартмаси ҳақида эшитиб ёки кўриб қолсангиз, бу самолётнинг юк ортиладиган қисмида ўлик жасади борлигини англатади.
EasyJet компаниясига ўхшаган баъзи компаниялар авиа юк ташишлар билан шуғулланмайдилар, шу сабабли уларнинг юк ортиладиган қисмида тобутларнинг йўқлигига ишончингиз комил бўлиши мумкин.
Баъзида йўловчилар парвоз вақтида вафот этиш ҳоллари содир бўлиши мумкин, ва ҳар қандай авиакомпания бундай масалаларни турлича ҳал қилади.
- Учувчилар чарчаганларида, баъзида кабинанинг ўзида ухлашлари мумкин
BALPA (британия учувчилар уюшмаси) учувчилари касаба уюшмаси томонидан олиб борилган сўровномада, учувчиларнинг ярмидан кўпи (56%) кабинанинг ўзида уйқуга кетганларини тан олдилар. Шу аснода, сўровнома олинганларнинг қарийб учдан бир қисми (29%) уйғонганларида иккинчи учувчининг ҳам ухлаётганини аниқлашган.
- Rolls Royce пушкалардан ўлган жўжаларни чиқарган ҳолда авиация двигателларини синовдан ўтказади.
Қушлар 299 км/с тезлигида уча оладилар, демак бу ҳолат сал бўлсада Angry Birds ўйинига ўхшайди.
- Авиация қўриқлаш хизмати ходими экипажга маст ҳолатдаги йўловчини эплашга ёрдам беролмайди.
Кўпинча шундай ҳолат юз берадики, маст йўловчи борт ичида шовқин кўтаришни бошлайди, бу террористларнинг бортда оддий фуқаро кийимидаги қўриқлаш ходимининг бор йўқлигини тушиниш имкониятини берувчи ёқтирган ҳийласи. Самолёт олиб қочилиш эҳтимолини камайтиришни истасангиз, бунинг учун фақат битта йўл мавжуд – шахсий самолёт ижарага олиш .
- Кўпгина ҳолларда самолёт бортида болта топиб олишингиз мумкин
Одатда, самолётларнинг бортидаги иллюминаторларни ёки деворларни электр токидан бирдан ёнғин юзага келганда уриб синдириш учун болтага эҳтиёж бўлади. Мавжуд маълумотларга қараганда, Germanwings авиакомпаниясининг учувчиси, лайнернинг Француз Альпи қоя жинслари томонга йўналганлиги натижасида Патрик Зонденхаймер болтача ёрдамида иккинчи учувчи, Андреас Лубиц қулфланиб олган кабинага киришга уриниб кўрган.
- Самолётдаги “янги” қулоқчинлар аслида ҳеч ҳам янги эмас
Авиакомпаниянинг аноним ходими сўзларига кўра: “Узоқ парвоз давомида йўловчиларга бериладиган қулоқчинлар зич пакетга ўралган бўлса-да, улар янги эмас. Гап шундаки, парвоз тугаши билан улар тозаланиб зич пакетга қайта ўралади. Қолаверса, бу ҳаво кемасида учратиш мумкин бўлган ёқимсиз ҳисобланган ягона нарса эмас”. Эҳтимол, фақат шахсий самолёт йўловчилари ўзларини бундай ҳолатдан қутилган деб ҳисоблашлари мумкин бўлса керак.
- Самолет салонидаги чироқ қўниш вақтида авария ҳолати юзага келиб қолса, муаммолар юзага келмаслиги учун ўчирилади.
Учувчи Тим Морган Quora саҳифаларида қуйидагича ёзади: “Самолёт тунда қўнганда салондаги чироқ қўниш вақтида эвакуация зарурати юзага келиб қолса, муаммолар юзага келмаслиги учун ўчирилади. Бу билан сизнинг кўзларингиз лайнардан ташқарида яхши кўриши учун қоронғуликка мослашишга улгуради”.
- Учувчилар ҳокимияти
Учувчилар қонунга кўра инсонларни ҳибсга олиш, уларга жарималар белгилаш ва ҳаттоки вафот этаётган мижозларнинг охирги истагига гувоҳ бўлишга (яъни васиятни тасдиқлашга) ҳақлидирлар.
- Кофе ичманг
Reddit саҳифаларида фойдаланувчилардан бири шундай деб ёзади: “Самолётда кофе жуда жирканч, чунки ҳар куни рейсга чиқувчилардан ҳеч ким контейнер ва резервуарларни ювмайди. Ёки хизмат кўрсатувчи персоналга жуда кам тўлайдилар ёҳуд тозалаш учун лозим бўлган материаллар билан таъминламайдилар, шунинг учун улар маълум маънода техникани фақатгина чайиб, унга кофенинг янги порциясини соладилар”.
- Кун охирига келиб турбулентлик ҳолати ёмонлашади
Reader’s Digest саҳифаларида шундай хабар пайдо бўлди: “Агар сиз самолётларда парвоз қилишдан қўрқсангиз, сиз хусусий самолётлардан фойдаланасизми ёки тижорат йўналишлари билан парвоз қиласизми, бунинг аҳамияти йўқ, билетларни эрталабки рейсларга буюртиринг. Гап шундаки, ердан кўтарилувчи иссиқлиқ ҳаво бўшлиқларини келтириб чиқаради, бундан ташқари, куннинг иккинчи ярмида момақалдироқлар эҳтимоли ортади”.
- Барча йўловчиларни манзилларига элтиб қўйишдан кўра уларнинг аэропортга ўз вақтида етиб келишлари муҳим.
Бошқа учувчи қўшимча қилади: “Қўшма Штатлар Транспорт вазирлиги пухталикка шу қадар аҳамият берадики, ҳатто учувчилар, туташган рейснинг кечикиши натижасида таҳминан 20% пассажирлар кечиксалар ҳам рейсни кейинга қолдиришга ҳақли эмасликлари ҳақида фармон чиқарган”.
- Учувчилар турли таомлар ейдилар.
Ҳам тижорат ҳам хусусий самолётлар учувчилари таомдан заҳарланишлари мумкинлиги учун бир хил таомларни ея олмайдилар. Албатта, агар иккала учувчилар ҳам вегетариан бўлсалар ҳолат қийинлашади. Уларга шунингдек, ўзларининг таомлари билан бўлишишларига рухсат этилмайди.
- Ҳожатхоналар ташқаридан очилиши мумкин.
Санузелда санитарлик хонаси белгиси ичида беркитилган катта бўлмаган қулфча бўлиб, уни тортиш билан эшик очилади. Ку-ку!
- 2003 йил бир самолёт ўғирланган эди … шундан буён уни ҳеч ким кўрмаган
2003 йил 25 майда юк ташиш авиацияси эҳтиёжлари учун қайта ишланган ва дизел ёқилғисини ташувчи Boeing 727 икки механик тарафидан олиб қочилган. ФҚБ ва МРБ халқаро қидирув бошладилар, лекин самолётни олиб қочганлар топилмади, самолёт эса, гўёки ҳавода ғойиб бўлгандаек.
- Шаҳзода Чарлз ва Уилямга самолётда бирга парвоз қилишга рухсат беришмайди.
Қироличанинг илтимосига кўра унинг ўғли ва катта набираси бирга бир рейсда уча олмайдилар. Бу ўз ўрнида тушунарли – чунки қиролича агар авиаҳалокат юз бергудек бўлса, бирданига икки месрохўридан ажралишни истамайди.
- Ҳаво папвози – хавфсизлик бўйича иккинчи ўринда турувчи транспортда ҳаракатланиш шакли.
Агар сизга қизиқ бўлса, самолётдан ҳам хавфсизроқ фақат лифтдир.
- Энг қисқа тижорат рейси Оркней ороллари орасида амалга оширилади.
Шотланд архипелагининг ушбу ороллари орасида ёз мавсумидаги масофа ҳаттоки Эдинбург аэропортининг учиш-қўниш майдонидан ҳам қисқа. Уэстрей ва Папа-Уэстрей ороллари орасида бор йўғи икки дақиқа давом этувчи парвоз дунёдаги энг қисқа тижорат рейси ҳисобланади. Сўз ўрнида шуни айтиш мумкинки, ушбу рейснинг қайтариб бериш мумкин бўлган чиптаси бор йўғи 63 доллардир.
Шошина Ольга
